Jakie choroby mogą powodować afty i pleśniawki?

Afty i pleśniawki są dwoma najczęstszymi chorobami jamy ustnej, które wpływają na miliony osób na całym świecie. Choć mogą wydawać się mało poważne, mogą stać się uciążliwe i bolesne, utrudniając jedzenie, picie i mówienie. W tym artykule przyjrzymy się, jakie choroby mogą powodować afty i pleśniawki oraz jak można sobie z nimi poradzić.

Afty, znane również jako aftowe zapalenie błony śluzowej, są bolesnymi owrzodzeniami w jamie ustnej. Są małe, płaskie i mają tendencję do pojawiania się pojedynczo lub w grupach. Przyczyny aft są zróżnicowane i mogą obejmować:

Uszkodzenia mechaniczne: Często afty powstają na skutek uszkodzenia błony śluzowej, na przykład poprzez ugryzienie się w wargę lub policzek. Kontuzje spowodowane szczotkowaniem zębów lub stosowaniem zbyt ostrych przedmiotów do czyszczenia języka również mogą prowadzić do pojawienia się aft.
Reakcje alergiczne: Niektóre osoby są bardziej podatne na rozwijanie aft w wyniku alergii pokarmowych lub alergii na składniki w produktach do pielęgnacji jamy ustnej, takich jak pasty do zębów lub płyny do płukania.
Zaburzenia immunologiczne: Osoby z osłabionym układem immunologicznym, takie jak te zakażone HIV lub cierpiące na autoimmunologiczne choroby, mają większe ryzyko wystąpienia aft.

Pleśniawki, znane również jako kandydoza ustna, to infekcja grzybicza spowodowana nadmiernym rozwojem drożdży Candida w jamie ustnej. W normalnych warunkach drożdże te są obecne w niewielkich ilościach, ale w przypadku zaburzenia równowagi mikroorganizmów mogą rozwijać się nadmiernie, powodując pleśniawki. Przyczyny pleśniawek mogą obejmować:

Osłabiony układ immunologiczny: Podobnie jak w przypadku aft, osłabiony układ immunologiczny stawia pacjenta w większym ryzyku infekcji grzybiczych, takich jak pleśniawki. Osoby zakażone HIV, chorujące na raka lub przyjmujące immunosupresanty, mogą mieć większe ryzyko wystąpienia pleśniawek.
Stosowanie antybiotyków: Antybiotyki mogą zaburzać naturalną florę bakteryjną w jamie ustnej, co sprzyja nadmiernemu wzrostowi drożdży Candida i prowadzi do rozwoju pleśniawek.
Problemy hormonalne: Zmiany hormonalne, takie jak te występujące w okresie ciąży lub podczas stosowania hormonalnej terapii zastępczej, mogą prowadzić do zmniejszenia odporności organizmu na infekcje grzybicze, co zwiększa ryzyko pleśniawek.

Jak sobie poradzić z aftami i pleśniawkami? Istnieje wiele domowych sposobów łagodzenia objawów i skrócenia czasu gojenia się aft. Oto kilka z nich:

Regularne płukanie ust solą morską lub płynami do płukania jamy ustnej, które zawierają lecznicze związki, może pomóc zmniejszyć ból i przyspieszyć gojenie się aft.
Unikaj ostrej, kwaśnej lub pikantnej żywności, która może podrażnić dotkniętą okolicę.
Unikaj stresu, który może zwiększać ryzyko wystąpienia aft.
Regularne szczotkowanie zębów i używanie miękkiej szczoteczki do zębów, aby uniknąć podrażnienia błony śluzowej.
Unikaj alkoholu i palenia, które mogą podrażniać błonę śluzową i opóźniać gojenie aft.

Jeśli objawy nie ustępują po kilku tygodniach, warto skonsultować się z lekarzem, który może zalecić odpowiednie leczenie farmakologiczne, takie jak leki przeciwbólowe lub antygrzybiczne.

Podsumowując, afty i pleśniawki mogą być uciążliwe i bolesne, ale są stosunkowo łatwe do leczenia i zarządzania. Dbanie o higienę jamy ustnej, unikanie czynników predysponujących oraz regularne stosowanie prostych domowych środków może pomóc w szybkim łagodzeniu objawów i prowadzić do kompletnego wyleczenia.