Pierwsza konsultacja onkologiczna to kluczowy moment w procesie diagnozowania i leczenia nowotworów. To podczas tej wizyty lekarz zbiera szczegółowe informacje na temat stanu zdrowia pacjenta oraz przeprowadza szereg badań, które mają na celu określenie ewentualnej obecności nowotworu oraz jego charakterystyki. Konsultacje onkologiczne zazwyczaj rozpoczynają się od dokładnego wywiadu lekarskiego, w którym lekarz pyta pacjenta o wszystkie objawy, historię medyczną oraz czynniki ryzyka związane z chorobami nowotworowymi. Dokładne zrozumienie stanu pacjenta pozwala specjaliście na skierowanie go na odpowiednie badania diagnostyczne.
Podstawowym etapem konsultacji onkologicznych jest badanie fizykalne, które polega na oględzinach oraz palpacji, czyli dotykaniu różnych części ciała pacjenta. Lekarz sprawdza, czy nie ma powiększonych węzłów chłonnych, które mogą wskazywać na nowotwór, oraz bada inne obszary ciała, które mogą być objęte chorobą. Często lekarz skupia się na obszarach związanych z dolegliwościami zgłaszanymi przez pacjenta, ale także na tych, które mogą budzić jego wątpliwości. Podczas badania lekarz zwraca uwagę na wygląd skóry, masy tkankowe, a także ocenia ewentualne zmiany w obrębie narządów wewnętrznych.
Po przeprowadzeniu badania fizykalnego następuje etap, w którym lekarz może zlecić dodatkowe badania laboratoryjne. W pierwszej kolejności mogą być zlecone podstawowe badania krwi, takie jak morfologia oraz badania biochemiczne, które dostarczą informacji o ogólnym stanie zdrowia pacjenta. Wartość poszczególnych parametrów krwi może wskazywać na problemy z układem krwiotwórczym, które mogą być związane z chorobami nowotworowymi. Dodatkowo, lekarz może zlecić badania markerów nowotworowych. To substancje chemiczne, które mogą być obecne w organizmie w większym stężeniu w przypadku pewnych typów nowotworów. Chociaż nie służą one do postawienia ostatecznej diagnozy, mogą być użyteczne w monitorowaniu postępu choroby oraz odpowiedzi na leczenie.
Konsultacje onkologiczne często obejmują również obrazowe badania diagnostyczne. W zależności od rodzaju i lokalizacji objawów, lekarz może zlecić wykonanie ultrasonografii (USG), tomografii komputerowej (TK) lub rezonansu magnetycznego (RM). Ultrasonografia jest stosunkowo szybka i bezpieczna, pozwala na ocenę struktur narządów wewnętrznych oraz identyfikację ewentualnych patologicznych zmian. Tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny są bardziej zaawansowanymi technikami obrazowymi, które dostarczają szczegółowych informacji o anatomicznych zmianach w organizmie. Dzięki nim lekarze mogą zlokalizować guzy, ocenić ich wielkość oraz stopień rozprzestrzenienia się choroby.
W przypadku podejrzenia raka płuc, często podczas konsultacji onkologicznych lekarz zaleca wykonanie RTG klatki piersiowej lub tomografii komputerowej klatki piersiowej. Badania te pozwalają na szybką ocenę zmian w obrębie płuc oraz ewentualnych przerzutów do węzłów chłonnych. Dla pacjentów z objawami ze strony przewodu pokarmowego, takich jak ból brzucha, zmiana w rytmie wypróżnień lub niewyjaśniona utrata wagi, lekarz może zlecić gastroskopię, kolonoskopię lub badania obrazowe układu pokarmowego. Dzięki tym badaniom można ocenić stan błony śluzowej jelit, żołądka oraz wykryć ewentualne nieprawidłowości.
Konsultacje onkologiczne mogą także zawierać badania genetyczne, szczególnie u pacjentów z rodzinną historią nowotworów. Badania te służą do oceny predyspozycji genetycznych do wystąpienia chorób nowotworowych i pomagają lekarzom w opracowaniu indywidualnego planu leczenia oraz profilaktyki. Osoby, u których zdiagnozowano pewne mutacje genetyczne, mogą potrzebować intensywniejszego monitorowania zdrowia lub stosowania profilaktycznych zabiegów chirurgicznych. To niezwykle ważne, ponieważ wczesne wykrycie zmian nowotworowych może znacząco zwiększyć szanse na skuteczne leczenie.
W sytuacji, gdy stwierdzone zostaną podejrzane zmiany, kluczowym krokiem w konsultacjach onkologicznych staje się wykonanie biopsji. Biopsja polega na pobraniu próbki tkanki z podejrzanego miejsca, która następnie jest analizowana przez patologa. To badanie ma fundamentalne znaczenie dla postawienia ostatecznej diagnozy, ponieważ pozwala na ocenę, czy zmiana jest nowotworowa, a jeśli tak, to jakie ma cechy histologiczne. W zależności od lokalizacji zmiany, biopsja może być przeprowadzona metodą przezskórną, endoskopową lub chirurgiczną.
Na pierwszej konsultacji onkologicznej istotne jest również opracowanie planu diagnostycznego i terapeutycznego. Lekarz, po zapoznaniu się z wynikami wykonanych badań oraz analizując objawy kliniczne, podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu. W niektórych przypadkach może być niezbędne szybkie włączenie leczenia, zwłaszcza w sytuacji, gdy nowotwór stwierdzono w zaawansowanym stadium. Z drugiej strony, konsultacje onkologiczne mogą prowadzić także do rozważenia opcji leczenia paliatywnego, które skupia się na łagodzeniu objawów i poprawie jakości życia, zamiast na wyleczeniu choroby.
Podczas pierwszej konsultacji onkologicznej lekarz ma również obowiązek dostarczenia pacjentowi informacji na temat choroby, leczenia oraz możliwych skutków ubocznych. To ważny element, który pozwala pacjentowi na lepsze zrozumienie sytuacji oraz podjęcie świadomych decyzji dotyczących dalszych kroków. Profesjonalna komunikacja lekarza z pacjentem ma ogromne znaczenie, ponieważ stres związany z diagnozą nowotworową często wpływa na samopoczucie pacjentów.
Konsultacje onkologiczne są zatem złożonym procesem, który łączy w sobie wiele aspektów – od wnikliwego badania fizykalnego, przez usystematyzowane badania laboratoryjne, po nowoczesne metody obrazowe. Każdy etap ma na celu jak najszybsze i najbardziej precyzyjne zdiagnozowanie ewentualnej choroby nowotworowej oraz opracowanie najlepszej strategii terapeutycznej. Dzięki temu pacjenci mają szansę na skuteczniejsze leczenie oraz lepszą jakość życia, dostosowaną do ich indywidualnych potrzeb i okoliczności.
Plac Farny 4A, 35-010 Rzeszów, 
